Kolano to "koszmar inżyniera". Jego skomplikowana budowa zapewnia nam możliwość chodzenia w wyprostowanej postawie, a także biegów, skoków, zwrotów i innych dynamicznych zadań. Jednak kolana nie są niezniszczalne.

Najczęstsze urazy kolana dotyczą łąkotek i więzadeł. Te struktury zapewniają nam stabilność, ale są też podatne na zniszczenie gdy coś pójdzie nie tak... Mogą również dawać objawy przeciążenia.

Do ostrego urazu dochodzi najczęściej w trakcie uprawiania sportu lub dynamicznych aktywności dnia codziennego. Gwałtowne siły, które wówczas działają, nie zawsze mogą być powstrzymane przez mięśnie. Jeśli Twoje ciało nie zareaguje odpowiednio na obciążenie nogi, dochodzi do skręcenia.

Im lepiej przygotujesz swoje mięśnie i układ nerwowy do reakcji, tym bezpieczniejsze będą Twoje stawy.

Przepraszam z góry za ten nieco naukowy fragment. Wprowadzam go, abyście mogli dobrze zrozumieć, jak dochodzi do urazów kończących niejedną obiecującą karierę sportową... I dowiedzieli się, jak nie zostać wykluczonym z gry.

Wspominałem w poprzedniej części mojego artykułu o prewencji i rehabilitacji kolana, że liczy się nie tylko siła mięśniowa. Gdyby ona wystarczyła do uniknięcia kontuzji, silniejsi sportowcy schodzili by z boisk bez szwanku.

Ale siła nie wystarczy. Równie ważne jest, by układ mięśniowy włączał się w krytycznym momencie szybko i precyzyjnie. Odruchowa reakcja i idealne zgranie w czasie, to jest to!

Czemu to takie trudne? Dlaczego czasem nawet wytrenowane mięśnie nie dają rady i piłkarz, siatkarz, rugbista, opuszcza boisko na noszach?

Oto, co jest przyczyną: siły niszczące staw działają w 3 płaszczyznach. To potężne, i czasem zbyt wielkie wyzwanie dla układu nerwowo-mięśniowego.

Typowe ostre uszkodzenie kolana to jego skręt z zejściem do środka (koślawieniem). Jak wygląda taki uraz, prezentuję na zdjęciu.

Gdy kolano ucieknie w taki sposób pod znacznym, dynamicznym obciążeniem, konsekwencje są jak najpoważniejsze. Mięśnie nie są w stanie zredukować sił ścinających, które zrywają więzadła (zwykle krzyżowe i/oraz poboczne) i miażdżą łąkotki (chrząstkę wewnątrz stawu).

Można to wielokrotnie zaobserwować na arenach sportowych:

Jeśli do takiego "zejścia" kolana dochodzi przy niewielkim obciążeniu, ale w sposób powtarzalny (np. podczas zwykłego chodzenia czy biegania), zamiast ostrego urazu mamy przewlekły ból - te same więzadłą i łąkotki ulegają przeciążeniu i zniszczeniu "na raty".

Jeśli poznałeś już podstawowe ćwiczenie budujące stabilność kolan z 1 części programu prewencji i rehabilitacji, a także zaangażowałeś dodatkowe stabilizatory wykonując trudniejsze ćwiczenie na staw kolanowy z części 2, czas na finał.

Ponieważ najpowszechniejszy uraz to ruch kombinowany skrętu i koślawienia, musisz nauczyć swój układ nerwowo-mięśniowy trudnej sztuki. Twoje mięśnie muszą JEDNOCZEŚNIE chronić przed SKRĘTEM i ZEJŚCIEM W PŁASZCZYŹNIE BOCZNEJ. Oto jak tego dokonać.

• Ruch w górę wykonuj dynamicznie, w dół - jak najwolniej i płynnie. Pełna kontrola!
  
• Gubisz równowagę? Zmniejsz wysokość stopnia! Nawet do 5 cm. Stabilność zbudujesz wyłącznie, jeśli utrzymasz 100% kontroli nad ruchem.
  
• Ćwiczenie wykonywane boso jest trudniejsze... i bardziej skuteczne.
  

UWAGA, ćwiczenie nie jest wskazane dla osób z hiper-koślawością kolan, która nie koryguje się podczas wykonania ćwiczenia. Masz wątpliwości? Pytaj fizjoterapeutę.

Bądź też ostrożny, jeśli przeszedłeś uraz, lub niedawno miałeś operację. Każdy poważniejszy stan wymaga indywidualnego podejścia.

Staraj się stopniować poziom trudności. Zaczynaj od rzeczy prostych, które zbudują Twoje bezpieczeństwo bez ryzyka przeciążenia.

Jeśli jeszcze nie czytałeś poprzednich części mojego artykułu, obejrzyj pierwszą i drugą część poradnika na temat rehabilitacji i prewencji urazów kolan. A jeśli sądzisz, że komuś z Twoich znajomych mogą przydać się te informacje, udostępnij je!